Basketbolcularda Üçlü Yeterlik Algısının Öngörücüsü: Mükemmeliyetçilik

Abstract

Sporcuların üçlü yeterlik algılarının, mükemmeliyetçilik algısı açısından incelenmesi araştırmanın amacını oluşturmaktadır. Araştırmanın örneklemini Türkiye Basketbol Liglerinde oynayan 426 (210 erkek, 216 kadın) gönüllü profesyonel basketbol oyuncuları oluşturmaktadır. Araştırmaya katılan basketbolcuların yaşları 22.60±4.66, spor deneyimleri 11.26±4.73 yıl olarak belirlenmiştir. Araştırmada, Spora Özgü Çok Boyutlu Mükemmeliyetçi Ölçeği ve Sporda Üçlü Yeterlik Algıları Ölçekleri kullanılmıştır. Analiz sürecinde tanımlayıcı istatistiklerle birlikte, korelasyon analizi ve regresyon analizi (stepwise yöntemi) kullanılmıştır. Regresyon analizi sonuçlarına göre; mükemmeliyetçilik algıları alt boyutlarından hatalarla aşırı ilgilenme ve kişisel standartlar, üçlü yeterlik algılarından; öz yeterlik ve diğer yeterlik alt boyutları üzerinde pozitif öngörü oluşturmaktadır. Üçlü yeterlik algılarının bir diğer alt boyutu olan ilişki temelli öz yeterlik açısından değerlendirildiğinde ise; mükemmeliyetçiliğin kişisel standartlar alt boyutu öngörü oluşturmaktadır. Korelasyon analiziyle elde edilen sonuçlar çerçevesinde; hatalarla aşırı ilgilenme alt boyutu, algılanan aile baskısı alt boyutu ve kişisel standartlar alt boyutları ile üçlü yeterlik algılarının tüm alt boyutları göz önüne alındığında, istatistiksel olarak anlamlı ve olumlu yönde bir ilişkinin olduğu ortaya çıkarılmıştır. Araştırmanın sonuçları genel olarak değerlendirildiğinde; basketbolcuların mükemmeliyetçilik algıları, üçlü yeterlik algılarını olumlu yönde etkilediği söylenebilir.