Aynısefa (Calendula officinalis L.)’nın Kimyasal, Fizyolojik ve Morfolojik Gelişim Parametreleri Üzerine Bazı Endofitik Bakterilerin Etkisi

Abstract

Biyoaktif özellikteki doğal ürünlerin ana kaynağı olan ve önemli farmasötikler olarak değerlendirilen Calendula officinalis L. gibi tıbbi bitkiler özellikle kozmetik endüstrisinde yaygın olarak kullanılmaktadır. Doğadan yapılan toplamalar ile istenilen kalitede ve standartta ürün elde etmek zor olduğundan dünya çapında birçok ülkede ticari olarak yetiştirilmektedir. Yapılan tarımsal üretimde ise hastalık ve zararlılardan korunmak ve verimi arttırmak amacıyla birçok kimyasal girdi kullanılmaktadır. Yapılan çalışmada 11 Endofit bakteri ( EB) izolatının C. officinalis bitkisinde bazı morfolojik ve fizyolojik özelliklerine etkisi araştırılmıştır. EB izolatlarının her birinin incelenen parametreler bakımından bitkilerde pozitif, negatif veya nötr olarak farklı etkilerde bulunduğu tespit edilmiştir. Çalışmanın sonucunda ölçüm ve gözlemleri yapılan parametrelerin tamamının istatistiksel olarak önemli olduğu sonucuna varılmıştır. İncelenen parametrelerden kök yaş (3.16-5.75 g) ve kök kuru (0.39-0.88 g) ağırlığı, gövde yaş (0.69-4.38 g) ve gövde kuru (0.50-0.75 g) ağırlığı, kök boyu (12.57-21.95 cm), NBI ( Azot Balans Indeks) (25.17- 70.56 mg g-1), klorofil (18.99-27.45 mcg cm-2), flavonol (0.33-0.62 Dualex index), anthosiyanin (0.108-0.041 Dualex index), yaprak alanı (6.21-16.7 cm2) ve bitki sıcaklığı (20.08-21.22°C) istatistiksel olarak %1 düzeyinde önemli görülürken bitki boyunun (7.50-10.00 cm) %5 düzeyinde önemli olduğu belirlenmiştir. Çalışmanın sonucunda oluşturulacak uygun bitki-bakteri kombinasyonlarının çevre dostu ve sürdürülebilir C. officinalis üretimini mümkün kılacağı ön görülmektedir.