Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi 2. Maddesi Çerçevesinde Yaşam Hakkının Korunmasında Devletin Yükümlülüğü

Abstract

Özİnsan hakları hukukunda yaşam hakkının korunma alanı geniş bir çerçevede ele alınmaktadır. Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinin bu hakkı düzenleyen 2. maddesi, olağanüstü hallerde bile içerdiği yükümlülüklerin askıya alınamayacağı az sayıdaki Sözleşme hükümlerinden biridir. Gerek doktrinde, gerekse uluslararası yargı içtihatlarında yaşam hakkının korunmasının uluslararası teamül hukukunun temel ilkesini oluşturduğu kabul edilmektedir. Bu anlayışın uzantısı olarak Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kararlarında 2. maddeden kaynaklanan devlet yükümlülükleri genişletilmiş, üçlü bir ayrım çerçevesinde değerlendirilmiştir. Bu çalışmada söz konusu ayrıma göre devletin negatif, pozitif ve usuli yükümlülükleri nazara alınarak Mahkemenin ilgili kararları derlenmiştir. Bu bağlamda ne tür uyuşmazlıkların hangi devlet yükümlülükleri çerçevesinde ele alındığı tespit edilmiş ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin yaşam hakkının korunmasına yönelik analiz yöntemleri ortaya konulmuştur.Anahtar Kelimeler: Yaşam Hakkı, AİHS, 2. Madde, Devlet Yükümlülüğü. AbstractThe area of protection of the right to life in human rights law is handled on a wide margin. Article 2 of the European Convention on Human Rights, which regulates this right, is one of the few provisions of the Convention that, even in extraordinary circumstances, obligations can not be suspended. It is accepted that the protection of the right to life in its doctrine, and in international judicial jurisprudence, constitutes the basic principle of international customary law. As an extension of this understanding, in the European Court of Human Rights, the state obligations arising from the article 2 have been expanded and evaluated in a triple distinction. In this study, according to the segregation, the state's negative, positive, and procedural obligations are taken into consideration and the relevant decisions of the Court are compiled. In this context, it has been determined what kind of disputes are covered within which state obligations and the methods of analysis for protecting the right to life of the European Court of Human Rights have been put forward.

Uluslararasi Hukuk Açisindan Uluslararasi İnsani̇ Yardim Çağrisinin Hukuki̇ Ni̇teli̇ği̇ Ve 6 Şubat Depremi̇

“…Normat f olarak sınırları ç z lm ş st sna durumlar dışında devletler n, b reyler n hayatına son vermeme yükümlülüğü, esasında negat f yükümlülüğünü fade eder. [61] Kamu makamları tarafından düzenlenen operasyonlar söz konusu olduğunda, lg l operasyonların; r skler en aza nd rgenmeden, özens z veya orantısız b r şek lde planlanması durumunda s v ller hayatını kaybedeb l r. İşte bu durumda, devlet n negat f yükümlülüğünün hlal nden bahsed lmekted r. [62] Türk ye Afet Müdahale Eylem Planı uyarınca, 6 Şubat 2023 tar h nde meydana gelen deprem, dördüncü sev ye b r afet olarak kabul ed lm ş ve uluslararası yardım çağrısında bulunulmuştur. T.C.…”