Assessment of Readability of Commonly Used Inventories for Vertigo and Tinnitus

Abstract

Vertigo gerçek bir hareket olmaksızın kendisinin ya da etrafının hareket ediyormuş algısıdır. 1 Tinnitus ise ses üreten bir dış kaynak olmaksızın oluşan ses algısıdır. 2 Çoğu zaman hastalar tarafından zor tarif edilen ve yaşam kalitesini önemli derecede bozan bu iki belirtiyle otoloji pratiğinde sık karşılaşılmaktadır ve değerlendirmesi zor olabilmektedir. Vertigo ve tinnitus tarifleyen hastaların semptomato-ORİJİNAL ARAŞTIRMA ORIGINAL RESEARCH ÖZET Amaç: Vertigo ve tinnitus hastalarında sık kullanılan hasta bildirimli envanterlerinin (HBE) hastalar tarafından okunup anlaşılabilmesi için gerekli olan ortalama eğitim ve zorluk seviyelerini incelemeyi amaçladık. Gereç ve Yöntemler: Vertigo için; Dizziness Handicap Inventory (DHI), Vertigo Dizziness Imbalance Questionnaire-Symptom Scale (VDI-SS), VDI-Health Related Quality of Life (VDI-HRQoL), Dokuz Eylül Üniversitesi Meniere Hastalığı Engellilik Skalası (DEU-MDDS), tinnitus için; Tinnitus Handicap Questionnaire (THQ), Tinnitus Handicap Inventory (THI), Tinnitus Severity Index (TSI), Yaşam Kalitesi Skalası (HRQoL) ve her ikisi için sık kullanılan Beck Depression Inventory (BDI) olmak üzere toplam 9 adet envanterin, Türkçe için geliştirilmiş Ateşman ve Çetinkaya-Uzun formülasyonları ile okunabilirlik analizleri yapıldı. Her envanter için zorluk seviyeleri ve okunup anlaşılması için gerekli olan ortalama eğitim seviyeleri tesbit edildi. Bulgular: DHI, VDI-SS, DEU-MDDS, THQ, THI, ve TSI envanterlerinin anlaşılabilmesi için gereken ortalama eğitim seviyeleri Çetinkaya-Uzun formülasyonuna göre 8-9.sınıf, HRQoL ve BDI için ise 5-6-7. sınıf olarak ortaya çıktı. Ateşman formülüne karşılık gelen zorluk dereceleri ise; DHI için orta güçlükte, HRQoL ve BDI için çok kolay, diğerleri ise kolay olarak test edildi. Sonuç: Vertigo ve tinnitus için kullanılan envanterlerin okunabilirlik seviyeleri sağlık alanı için önerilen okuma seviyesinden yüksek çıkmıştır. HBE'ler ile yapılacak olan benzer değerlendirmelerde hastaların eğitim düzeyinin analizlerde hesaba katılması ve gerekli durumlarda bir dışlama kriteri olarak kabul edilmesi gerektiğini düşünüyoruz. Anah tar Ke li me ler: Vertigo; tinnitus; okunabilirlik; eğitim seviyesi ABS TRACT Objective: We aimed to examine the average levels of education and difficulty required to read and understand the commonly used patient-reported inventories (PRI) in patients with vertigo and tinnitus. Material and Methods: A total of nine inventories, namely