Antik Lykaonia Kentlerinin İnşa Faliyetlerinde ve Sosyal Hayatında Euergesia Olgusu

Abstract

Roma İmparatorluk Dönemi’nde kendi kaynakları yanında, imparatorlar tarafından da kentlerin imarına katkıda bulunulduğu bilinmektedir. Bu durumun en iyi örneklerinden birisini de Lykaonia bölgesi oluşturmaktadır. Augustus (MÖ 27-MS 14) tarafından kurulmuş olan Ikonium (Konya) ve Lystra (Hatunsaray) gibi kolonilerde imparatorluk kaynaklarıyla kamu binalarının inşa edildiği bilinmektedir. Ayrıca Augustus’un halefleri döneminde ve özellikle de Claudius’un (MS 41-54) kapsamlı kentleşme faaliyetleri sayesinde Lykaonia’da kurulmuş olan kentlerde imparatorluk tarafından finanse edilen çok sayıda kamu yapısı inşa edilmiştir. Bu bağlamda Laodikeia Combusta (Ladik), Ikonium, Lystra, Pappa/Tiberiopolis (Yunuslar) ve Misthia/Claudiocaesarea (Beyşehir) gibi kentlerle bunların territoriumlarında değişik imparatorlara ithaf edilen yazıtlar ele geçirilmiştir. Söz konusu yazıtlar imparatorların kentlere yapmış oldukları hizmetlerin ve iyiliklerin birer göstergesi olmalıdır. Yazıtlardan imparatorların yanında muhtemelen Lykaonia kentlerindeki imar faaliyetlerine desteklerinden dolayı imparator yakınlarının da onurlandırıldığı anlaşılmaktadır. Öte yandan euergetes adı verilen hayırseverler de Lykaonia kentlerindeki imar faaliyetleri ve sosyal hayatın zenginleşmesine masraflarını kendileri karşılayarak ya da bağışta bulunmak suretiyle yapılar inşa ettirerek katkıda bulunmuşlardır. Öyle ki Lykaonia bölgesinden ele geçmiş çok sayıda yazıt, bölgedeki imar faaliyetlerinde euergesia olgusunun önemli bir yere sahip olduğu ve şehir meclislerinin euergetes denilen hayırseverleri onurlandırdıklarını göstermektedir.