Anthropisation et biosphère : impact de l'homme sur la guilde des souris et les communautés de mammifères en Europe au Pléistocène et Holocène

Abstract

RESUME Les activités humaines ont favorisé l'émergence de guildes particulières de micromammifères. La diffusion et la radiation adaptative de la guilde des souris en Europe sont analysées d'un point de vue archéozoologique et écologique. Plus généralement, depuis le Plio-Pléistocène les faunes de mammifères subissent les conséquences des activités humaines. Celles- ci entraînent donc, outre des changements dans la composition des faunes, des modifications radicales dans la structure des communautés. Ces bouleversements fauniques s'apparentent à ceux observés lors des grandes crises écoclimatiques. L'anthropisation de la biosphère apparaît ainsi comme le fait générateur d'une crise écologique majeure.

Use of cenograms in mammalian palaeoecology. A critical review

“…The head and body length of these species is plotted in the y-axis. Legendre (1986Legendre ( , 1989) adapted Valverde's method for use in palaeoecology and the method has been widely used by authors working in different geographical areas and geological time periods (Alcala 1994;Auffray et al 1991;Ducrocq et al 1994;Legendre 1986Legendre , 1987aLegendre & Hartenberger 1992;Gunnell 1994Gunnell , 1997 Gunnell & Bartels 1994; Morgan et al 1995;Montuire & Desclaux 1997;Pkrez & Soria 1989;Rodriguez et al 1996;Vianey-Liaud & Legendre 1986). Legendre (1986Legendre ( , 1989 constructed cenograms plotting in the y-axis the logarithm of the average body weight of the species (in grams) instead of the head and body length.…”

Η χρωμοσωματική εξέλιξη του ποντικού Mus musculus domesticus στο Robertsonian σύστημα της Δυτικής Πελοποννήσου

“…Αν και ορισμένοι ερευνητές θεωρούν ότι τα taxa του οικιακού ποντικού διαχωρίζονται σε επίπεδο υποείδους, όπως αναλύθηκε παραπάνω (π.χ. BOURSOT et al 1993), υπάρχουν όμως και αρκετοί που τα διαχωρίζουν σε επίπεδο είδους (FERRIS et al 1983a, PRAGER et al 1993, PRAGER et al 1996 και άλλοι σε επίπεδο ημιείδους (HUNT & SELANDER 1973, THALER et al 1981a, DARVICHE & ORSINI 1982, AUFFRAY et al 1991. Αυτοί οι ισχυρισμοί βασίζονται κυρίως στη μελέτη των υποειδών M. m. musculus και M. m. domesticus, και προκύπτουν από τις βιοχημικές και μορφολογικές διαφορές που έχουν εντοπιστεί μεταξύ αυτών (BONHOMME et al 1978a, FERRIS et al 1983a, ορισμένες φορές θεωρώντας εντελώς διαφορετικές τις γενετικές τους δεξαμενές (PRAGER et al 1993).…”

“…Το είδος αυτό είναι συμπατρικό σε όλη την περιοχή εξάπλωσής του με το υποείδος Mus musculus domesticus (BONHOMME et al 1978a, MARSHALL & SAGE 1981, THALER et al 1981a. Όπου συνυπύρχουν, τo M. m. domesticus είναι οικοδίαιτο ενώ το Μ. spretus αγροδίαιτο (SAGE 1981, THALER et al 1981a, μπορεί όμως και να συνυπάρχουν ως αγροδίαιτα (AUFFRAY et al 1991). Κανονικά το Μ. spretus είναι πιο επιθετικό και επίμονο ως προς τη διαφύλαξη της περιοχής του στο εργαστήριο, αλλά στη φύση υπερισχύει το M. m. domesticus λόγω μεγαλύτερου μεγέθους πληθυσμού (BONHOMME & THALER 1988).…”

“…Τα M. macedonicus και M. m. domesticus είναι συμπατρικά στη Β. Ελλάδα, στη FYROM, στη Βουλγαρία, στην Τουρκία και στην υπόλοιπη Εγγύς Ανατολή (MARSHALL & SAGE 1981. Το πρώτο συμπεριφέρεται ως αγροδίαιτο και το δεύτερο συνήθως ως οικοδίαιτο (SAGE 1981, AUFFRAY et al 1991, ενώ είναι αποδεδειγμένη η συνύπαρξή τους σε αγροτικές περιοχές στην Εγγύς Ανατολή (AUFFRAY et al 1990c, AUFFRAY et al 1991. Υβρίδια μεταξύ τους δεν παρατηρούνται στη φύση, ενώ στο εργαστήριο τα αρσενικά άτομα της F 1 γενιάς είναι στείρα (BONHOMME et al 1984) και λίγα σε αριθμό (BONHOMME et al 1983).…”

“…Επιπλέον, στην Κύπρο εντοπίζονται δυο μορφές Mus κατά το Μέσο Πλειστόκαινο (BROTHWELL 1981, ENGELS 1983, AUFFRAY et al 1990d. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι τα πλειστοκαινικά ευρήματα του γένους Mus περιορίζονται γεωγραφικά εντός των τοποθεσιών εξάπλωσης των αρτίγονων αγροδίαιτων ειδών του ποντικού, ενώ οι περιοχές εξάπλωσης των αρτίγονων οικοδίαιτων ποντικών δεν ήταν κατειλημμένες από τους εκπροσώπους του γένους καθ' όλο το Πλειστόκαινο (AUFFRAY et al 1991).…”