Anayasa Mahkemesi̇ni̇n İptal Kararlarinin Yürürlüğünün Ertelenmesi̇ Kurumu Ve Cumhurbaşkanliği Kararnameleri̇nde Görünümü

Abstract

Anayasa’nın 153. maddesine göre Anayasa Mahkemesi; Kanun, Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi veya Türkiye Büyük Millet Meclisi İçtüzüğü hükümlerini iptal etmesi halinde, iptal kararının Resmî Gazete’de yayımlanmasıyla iptal edilen hükümler yürürlükten kalkar. Anılan maddenin devamında Mahkemeye, gereken hallerde iptal hükmünün yürürlüğe gireceği tarihi iptal kararının yayımlandığı tarihten itibaren bir yılı geçmemek üzere ayrıca kararlaştırabilme yetkisi verilmiştir. Mahkeme’nin iptal kararları incelendiğinde iptal kararlarının yaklaşık yarısında iptal kararının yürürlüğe gireceği tarihi ayrıca kararlaştırdığı/ertelediği görülmüştür. Mahkeme bu yetkisini Cumhurbaşkanlığı Kararnamelerine dair vermiş olduğu kararlarda daha yoğun kullanmaktadır. Ancak bu kararların hemen hepsi iptal edilen Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi kuralının konu bakımından yetkisizlik gerekçesiyle iptal edildiği kararlardır. Başka bir ifadeyle Mahkeme, Cumhurbaşkanının iptal edilen konuda düzenleme yetkisi olmadığı gerekçesiyle iptal etmiştir. Bu ayrıksı durum, iptal kararlarının yürürlüğe girişinin ertelenmesine dair kanunlara ilişkin uygulamalardan farkını ortaya koymaktadır. Bu çalışmada genel olarak iptal kararlarının yürürlüğünün ertelenmesi kuralı tahlil edilecek, ardından Cumhurbaşkanlığı Kararnamelerine dair verilen iptal kararlarında erteleme kurumunun uygulanabilirliği tartışılacaktır.