Anasinifina Devam Eden Çocuklarin Anneleri̇ni̇n Anne Tutumlarinin İncelenmesi̇ (Çorum İli̇ Örneği̇)

Abstract

Bu araştırma, anasınıfına devam eden çocukların annelerinin anne tutumlarının incelenmesi amacıyla gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın çalışma grubunu, Çorum il merkezinde yer alan ilköğretime bağlı anasınıfına devam eden çocukların anneleri oluşturmuştur. Her sınıftan sekiz çocuğun annesine ulaşılarak toplam 348 anneyle çalışılmıştır. Araştırmada veri toplama aracı olarak araştırmacı tarafından hazırlanan "Kişisel Bilgi Formu" ve Karabulut Demir ve Şendil (2008) tarafından geliştirilen "Ebeveyn Tutum Ölçeği (ETÖ)" kullanılmıştır. "Kişisel Bilgi Formu" ve "Ebeveyn Tutum Ölçeği" ile elde edilen veriler SPSS 20 paket programı ile analiz edilmiştir. "Mann-Whitney U" "Kruskal-Wallis H" testlerinden ve "Korelasyon analizlerinden" yararlanılmıştır. Anlamlılık düzeyi olarak 0,05 alınmıştır. Araştırma sonucunda; çocuğun cinsiyetinin annenin "Demokratik" tutumunda etkili olduğu, çocuğun okul öncesi eğitime devam etme süresinin, annenin öğrenim durumunun, annenin çalışma durumunun ve annenin aylık gelirinin annenin "Aşırı koruyucu" tutumunda etkili olduğu, çocuğun doğum sırasının, annenin yaşının ve çocuk sayısının anne tutumunda etkili olmadığı saptanmıştır. Bu sonuçlar doğrultusunda; eğitimcilere annelere ve araştırmacılara yönelik öneriler sunulmuştur.

Okul Öncesi̇ Çocuğu Olan Anneleri̇n Ebeveynli̇k Öz Yeterli̇kleri̇ Ve Tutumlari Arasindaki̇ İli̇şki̇

“…Alan yazında öz yeterlikle ebeveyn tutumları arasındaki iliĢkiyi ve çeĢitli değiĢkenlerden nasıl etkilendiğini belirten çalıĢmalar (Aksoy ve Diken, 2009;Atabey, 2017;Aydoğdu ve Dilekmen, 2016;Bağatarhan ve Nazlı, 2013;BüyüktaĢkapu, 2012;Canatan vd., 2020;Durak, 2021;Koçak, Altuntuğ ve Ege, 2021;Kotil, 2010;Nebioğulları, 2019;Ogelman ve Çiftçi Topaloğlu,2015;Öztürk ve ġanlı, 2012;Taylor, 2006;Uygun ve Kozikoğlu, 2020;Yıldız Çiçekler vd. ) incelenmiĢtir.…”

Okul Öncesi Çocukların Empati Bölümleri ile Annelerinin Ebeveyn Tutumları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi

“…Anne babaların ebeveynlik tutumları; anne babanın yaşı, eğitim durumu, anne ve babanın yetiştirilme tarzları, ailenin gelir durumu, aile tipi, çocuk sayısı; çocuğun yaşı, cinsiyeti, mizacı ve içinde bulundukları toplumun kültürel etkileri gibi birçok değişkenden etkilenir. Bu değişkenler sonucunda ebeveyn tutumları aileden aileye farklılık gösterebildiği gibi aynı aile içerisinde anne ve baba davranışlarında bile farklılığa neden olmaktadır (Axinn & Thornton, 1993;Atabey, 2017;Aydoğdu ve Dilekmen, 2016;Efe Azkeskin, Güven, Güral ve Sezer, 2013;Grusec & Danyliuk, 2014;Özyürek ve Tezel Şahin, 2005;Tatlı, Selimoğlu ve Bademci, 2012;Tezel Şahin ve Özyürek, 2008;Şanlı ve Öztürk, 2012).…”

3-5 Yaş Arası Çocukların Anne Tutumlarının İncelemesi

“…Orta gelir düzeyindeki aileler, yüksek gelir düzeyine sahip ailelere kıyasla çocuklarına daha çok ilgisiz-tutarsız davranmıştır. Atabey (2017) çalışmasında ailenin gelir düzeyinin arttıkça aşırı koruyucu tutumunda azalma olduğunu bulmuştur. Aynı çalışmada gelir düzeyinin demokratik, otoriter ve izin verici tutumlarda bir etkisinin olmadığı da görülmüştür.…”

“…Özyürek & Tezel-Şahin (2005)'in araştırmasında ise ailedeki çocuk sayısının ebeveyn tutumlarını etkilemediği sonucuna ulaşılmıştır. Atabey (2017) Çocuklara karşı gösterilen ebeveyn tutumlarını etkileyen birçok etmen vardır. Bunlara örnek olarak ebeveynin eğitim düzeyi, yaşı, sosyo-ekonomik düzeyi, yetiştiği çevrenin kültür özellikleri, evlenmeden önceki evlilik ile ilgili düşünceler ve evliliğe hazır olup olmaması verilebilir (Yavuzer, 2016) Ebeveyn tutumları erken çocukluk eğitimi araştırmalarının önemli bir konusudur (Öğretir-Özçelik 2018; Öğretir-Özçelik & Şıvkın, 2019).…”