Analysis of human serum glycoproteins in patients with acute coronary syndrome

Abstract

TÓM TẮT: Hội chứng mạch vành cấp (Acute Coronary Syndrome, ACS) hiện đang là vấn đề sức khỏe rất được quan tâm trên thế giới do bệnh thường uy hiếp tính mạng con người một cách đột ngột, tỷ lệ tử vong và di chứng do bệnh hội chứng mạch vành cấp vẫn chiếm hàng đầu và đang có xu hướng gia tăng nhanh chóng ở nhiều nước phát triển. Vì vậy, nghiên cứu tìm kiếm các biomarker để chuẩn đoán sớm bệnh hội chứng mạch vành cấp là một yêu cầu mang tính cấp thiết. Glycosyl hóa là một biến đổi sau dịch mã phổ biến, đóng vai trò quan trọng trong nhiều quá trình sinh lý như: đáp ứng miễn dịch, điều hòa chu trình tế bào, là nhân tố chỉ thị của môi trường ảnh hưởng lên các quá trình nội bào và liên quan đến nhiều con đường chuyển dạng từ tế bào bình thường thành tế bào ung thư. Những nghiên cứu gần đây đã chỉ ra rằng, những protein bị glycosyl hóa thường liên quan đến các quá trình bệnh lý khác nhau như: tiểu đường, sơ nang, Alzheimer, viêm khớp, các bệnh tự miễn, bệnh tim, bệnh liên quan đến tress, ảnh hưởng đến chức năng thận và đặc biệt là ung thư. Hiện nay, bằng các kỹ thuật proteomics, đã có nhiều glycoprotein được xác định là chỉ thị phân tử đặc trưng cho nhiều bệnh lý trong đó có hội chứng mạch vành cấp. Trong nghiên cứu này, chúng tôi sử dụng kỹ thuật điện di hai chiều kết hợp với sắc ký lỏng nano một chiều kết nối khối phổ liên tiếp (1D nanoLC-ESI MS/MS) để phân tích thành phần glycoprotein trong huyết thanh mẫu người bình thường và các bệnh nhân đau thắt ngực không ổn định, nhồi máu cơ tim cấp. Kết quả cho thấy, 3 glycoprotein có mức độ biểu hiện tăng (ceruloplasmin, haptoglobin và fibrinogen), 1 protein có mức độ biểu hiện giảm (Alpha-2-HS-glycoprotein) ở mẫu bệnh so với mẫu đối chứng.Từ khóa: Đau thắt ngực không ổn định, glycoprotein, hội chứng mạch vành cấp, huyết thanh, khối phổ, nhồi máu cơ tim cấp, proteomics. MỞ ĐẦUTheo tổ chức Y tế thế giới (WHO), tim mạch là một căn bệnh có tỷ lệ tử vong cao nhất thế giới hiện nay. Các số liệu thống kê gần đây của Hoa Kỳ cho thấy, bệnh tim mạch đang ảnh hưởng đến hơn 60 triệu người Hoa Kỳ. Tại Việt Nam, theo thống kê của Hội Tim mạch học Việt Nam (6/2010), cứ 3 người Việt Nam trưởng thành thì có 1 người có nguy cơ mắc bệnh tim mạch, chủ yếu là hội chứng mạch vành cấp. Hội chứng mạch vành cấp có cơ sở sinh lý bệnh học là sự nứt hoặc vỡ của các mảng vữa xơ trên thành động mạch vành, gây hẹp hoặc tắc lòng mạch dẫn đến máu không lưu thông được trong cơ thể. Thuật ngữ hội chứng mạch vành cấp được sử dụng để chỉ toàn bộ bệnh lý cấp tính của động mạch vành mà theo truyền thống được chia thành cơn đau thắt ngực (angina), cơn đau thắt ngực không ổn định (unstable angina) và nhồi máu cơ tim cấp (myocardial infarction).Nếu người bệnh được phát hiện trong giai đoạn cấp tính, quá trình điều trị bệnh sẽ hết sức khó khăn. Xem xét sự xuất hiện của các protein chỉ thị bệnh rất cần thiết trong quá trình chuẩn đoán, đặc biệt là chuẩn đoán sự có mặt của bệnh ở giai đoạn sớm và theo dõi sự tiến triển của bệnh để có thể áp dụng hướng điều trị hợp lý, tăng cường hiệu quả điều trị bệnh, nhờ đó bệnh nhâ...