Analizawpływu Cen Ropy Naftowej Nakurs Korony Norweskiej

Abstract

Celem artykułu była analiza wpływu cen ropy naftowej na kurs korony norweskiej wobec euro i dolara amerykańskiego. Potwierdzenie hipotezy o wpływie cen ropy na kursy dało moŜliwość realizacji celu szczegółowego, jakim jest opis charakteru tej zaleŜności. Podstawą analizy były szeregi czasowe dziennych notowań kursów NOK/EUR i NOK/USD oraz cen ropy Brent obejmujące okres 05.05.2003 -22.02.2013. Przeprowadzona analiza wykazała, Ŝe badane szeregi czasowe są niestacjonarne. Spowodowało to konieczność zastosowania analizy kointegracyjnej w badaniu ich współzaleŜności. Test Johansena wykazał, Ŝe do tego celu powinien być wykorzystany model VAR. Wyniki analizy wykazały, Ŝe kursy korony norweskie do euro i dolara były w badanym okresie pod wpływem cen ropy naftowej. Wzrost ceny ropy umacniał koronę norweską, a spadek ceny ropy koronę norweską osłabił. Analiza wykazała równieŜ, Ŝe charakter tej zaleŜności był bardzo wyraźnie zmienny w czasie. Parametry opisujące zaleŜności pomiędzy badanymi zmiennymi były wyraźnie róŜne w kaŜdym z okresów (wydzielonych w oparciu o test CUSUM). Jednym z czynników róŜnicującym charakter tej zaleŜności był kryzys bankowy w USA w roku 2008. ZauwaŜalne było teŜ zróŜnicowanie oddziaływanie ceny ropy na kursy korony norweskiej do euro i dolara. Reakcja kursu korony norweskiej do dolara na zmiany ceny ropy była wyraźnie silniejsza od reakcji kursu NOK/EUR niezaleŜnie od tego, którego okresu to dotyczyło. Widoczne to było zarówno w sile oddziaływania impulsu ze strony ceny ropy, jak i szybkości wygasania tego impulsu. Słowa kluczowe: korona norweska, cena ropy naftowej, kurs walutowy, model VAR WPROWADZENIEŚwiatowy rynek walutowy jest obecnie największym i najszybciej rosnącym rynkiem światowym. Właściwą perspektywę dla wielkości tego rynku daje porównanie wielkości średnich dziennych obrotów na tym rynku w wysokości niemal 4 bilony dolarów roku 2010 2 , z rocznym PKB Stanów Zjednoczonych w tym samym roku 2010 wynoszącym 14,7 biliona dolarów. Rynek ten funkcjonuje praktycznie 24 godziny na dobę, przez 7 dni w tygodniu.Ta charakterystyka daje podstawy do twierdzenia, Ŝe zarówno instytucje państwowe (na przykład banki centralne) działające na międzynarodowym rynku walutowym, jak i przedsiębiorstwa prywatne zajmujące się handlem walutami i inwestowaniem w waluty mają bardzo ograniczone moŜliwości bezpośredniego wpływania na ich kursy. Raczej kurs walutowy przyjmowany jest jako parametr zewnętrzny, dany przez rynek.