An outline of savant syndrome

Abstract

Od lat trwają badania nad zespołem sawanta, których celem jest ustalenie podłoża neurologicznego oraz anatomicznego tego niezwykłego fenomenu. W artykule dokonano przeglądu badań dotyczących zespołu sawanta z lat 2000-2022 - dostępnych w bazach PubMed, ResearchGate i Google Scholar. Zespół sawanta występuje z częstością 1,4 na 1000 osób z niepełnosprawnością intelektualną i u 10% osób z diagnozą zaburzeń ze spektrum autyzmu. Autyzm jest zaburzeniem, które najczęściej współwystępuje z zespołem sawanta – u około 50% wszystkich osób z diagnozą zespołu sawanta. Badacze wyróżniają: wrodzony zespół sawanta który – dotyczy około 90% osób z tym zespołem i nabyty zespół sawanta, który występuje w przebiegu otępienia czołowo-skroniowego lub u osób, które doświadczyły urazu ośrodkowego układu nerwowego. Istnieje wiele teorii kognitywnych, które tłumaczą zdolności sawantów. Nie odkryto anatomicznego podłoża tej jednostki przy użyciu technik neuroobrazowania. Nie stworzono jak dotąd jednolitej teorii, która rzetelnie wyjaśniałaby etiologię i patomechanizm zespołu sawanta. Dotychczasowe badania neuroobrazowe osób z objawami zespołu sawanta były przeprowadzone na zbyt małej liczbie badanych. Istnieją przesłanki ku temu by sadzić, że stymulacja magnetyczna mózgu może przyczynić się do lepszego zrozumienia neurofizjologicznych podstaw tego zespołu.