Akarsu rehabilitasyonunun peyzaj kalitesi üzerindeki etkileri

Abstract

ÖzetAkarsular ve kıyıları, hem kentsel hem de kırsal alanlarda canlılar için yaşam alanı oluşturmanın yanısıra, estetik, ekolojik ve rekreasyonel aktivitelere olanak sağlama gibi işlevlerle korunması ve rehabilite edilmesi gereken alanlardır. Bunun yanısıra, bu alanlar bulundukları çevrelerin estetik kalitesini arttırarak, kullanıcılar için çekici rekreasyonel alanlar oluştururlar. Yeşil alanlarda olduğu gibi bu kıyılar da hızla artan nüfus ve plansız yapılaşma sebebiyle tahrip olmaktadır. Bu nedenlerle akarsu kıyılarının korunması ve yenilenmesi çevre dostu peyzaj tasarımları oluşturmak açısından öncelikli konular arasındadır. Çalışma, Trabzon Solaklı deresi kıyılarında yapılan rehabilitasyon çalışmalarının bu alanların peyzaj kalitesini arttırmada etkili olup olmadığını belirlemeyi hedeflemiştir. Bu amaçla çalışma alanının önceki ve sonraki durumunu yansıtan görüntüleri içeren anketler, alan kullanıcılarına sorgulanmıştır. Elde edilen 207 anket sonucuna göre alanın proje öncesi durumu ile proje sonrası durumunun peyzaj kaliteleri arasında olumlu yönde önemli farklılıklar olduğu gözlemlenmiştir. Yapılan rehabilitasyon çalışması akarsuyun ve kıyısının peyzaj değerini arttırmış ve kıyıya rekreasyonel kullanım potansiyeli kazandırmıştır. Sonuç olarak, akarsu rehabilitasyon çalışmalarının havza yönetim planları içerisine sokularak uygulanması gerektiği vurgulanmıştır. AbstractRiparian zones are unique landscapes that should be protected and restored by governing bodies as they offer habitats for various plants and animals. Moreover, these areas enhance the aesthetic quality and create recreationally attractive zones for the potential users. Urban sprawl and increasing populations are major threats for the riparian ecosystems as it is experienced in the case of deforestation. Therefore, protecting and restoring riparian areas is an issue of high priority for creating eco-friendly recreational facilities. This study aims at investigation of the Trabzon-Solaklı streamside restoration project in terms of its contribution to overall landscape quality of the area. For this purpose, pre and post project images of the area were shown to the users to receive their evaluation and scoring of the related landscape attributes by applying a questionnaire. According to 207 respondents, the overall landscape quality of the Solaklı stream was greatly and positively enhanced. Landscape value and recreational potential of the region was also increased after the streamside restoration. It is concluded that streamside restoration projects should be applied and embedded in to river basin management plans.

Evaluation of Trabzon Coastal Facade and Filling Areas in Context of User Views

“…Başka bir çalışma, Trabzon Solaklı Deresi kıyılarında yapılan rehabilite çalışmalarının bu alanların peyzaj kalitesini arttırmada etkili olup olmadığını incelenmiştir. Yapılan anket çalışmaları ve araştırma sonuçlarına göre alanın proje öncesi durumu ile proje sonrası durumunun peyzaj kaliteleri arasında olumlu yönde önemli farklılıklar olduğunu ortaya çıkarmıştır (Güneroğlu, 2017). Kalın (2004) Anket formu oluşturulurken aşağıdaki ölçütler dikkate alınmıştır; -Benzer konu üzerine yapılan çalışmalarda anket formları incelenmiştir (Gültürk ve Şişman, 2015).…”

Tarihi Çevrelerde Doğal Taş Kullanımı; Trabzon “Ortamahalle” Örneği

“…Üçüncü aşamada ise bu iki aşamanın ardından sayısal verilerin oluşturulması aşaması gerçekleştirilmiş ve peyzaj değeri ölçülmüştür. Peyzaj değeri ölçülme aşamasında Clay ve Smidt, 2004;Müderrisoğlu ve Eroğlu, 2006;Bulut ve Yılmaz, 2008;Acar ve Sakıcı, 2008;Acar ve Güneroğlu, 2009;Güneroğlu 2017'nin yaptığı çalışmalar değerlendirilerek parametreler oluşturulmuştur (Clay ve Smidt, 2004: 239-255;Müderrisoğlu ve Eroğlu, 2006: 136-146;Bulut ve Yılmaz, 2008: 121- 129; Acar ve Sakıcı, 2008: 121-129; Acar ve Güneroğlu, 2009: 65-73; Güneroğlu, 2017: 10-20) (Şekil 7).…”

Visual Landscape Quality Assessment: The Example of Iskenderun-Arsuz Coastline

“…GPK, peyzaj özelliklerini gözlemleyen kişilerin algısal ve fiziksel süreçlerinin etkileşimine dayanır. Bir peyzajın estetik anlamda mükemmelliği olarak da tanımlanan görsel peyzaj kalitesi, çevresel unsurların, insan davranışlarına dönüştüğü etkinin algılanarak yorumlanma şekli ile bu algısal sürecin değerlendirilmesidir ve gözlemcilerin beğenisi aracılığıyla ölçülmektedir (Daniel, 2001;Fuente de Val ve ark., 2006;Güneroğlu, 2017;Özvan, 2020).…”