Achtergronden bij informatie in de BOOT-lijst factsheets

Abstract

Vanuit het Bestuurlijk Overleg Open Teelt en Veehouderij (BOOT) is de zogenaamde BOOT-lijst opgesteld met maatregelen die emissie naar water vanuit landbouwbedrijven verlagen. De praktijkrijpe maatregelen worden via het Deltaplan Agrarisch Waterbeheer (DAW) verder uitgerold. Factsheets over 24 van de maatregelen geven inzicht in het productievoordeel, het milieuvoordeel en de kosten en in de praktische inpasbaarheid. Dit rapport voorziet in achtergrondinformatie en onderbouwing van de factsheets en geeft aan in hoeverre er consensus is over de gepresenteerde inzichten. Bij veel maatregelen is er behoefte aan versterking van de empirische onderbouwing. Adviezen over te nemen maatregelen kunnen aan overtuigingskracht winnen als resultaten van veldonderzoek beschikbaar zijn. Een aantal maatregelen heeft betrekking op verandering van bodemaspecten (zoals het bodem organische stofgehalte) zonder dat de relatie van deze doelen met waterkwaliteit voldoende duidelijk is uitgewerkt. De effectiviteit van deze maatregelen op uiteindelijke waterkwaliteitsdoelen moet scherper in het vizier komen.

Regionale pilot Kennisimpuls RBO-Noord, synthese uit- en afspoeling stikstof en fosfor naar water

“…De regionale spreiding van de opgave is groot, wat betekent dat de gewenste inzet van maatregelen verschilt per gebied. In de afgelopen jaren zijn er honderden agrarische maatregelen geïdentificeerd om de waterkwaliteit te verbeteren (Schoumans et al, 2012;Velthof et al, 2018;Verloop et al, 2018;Van Gerven et al, 2019). Deze maatregelen grijpen in op het nutriëntenoverschot (bron), de efficiëntie van bemesting (maatregelen bodemkwaliteit), de verliesroutes dan wel het ontvangende waterlichaam (Figuur 4.1).…”

Effectgerichte maatregelen tegen fosfaatuitspoeling uit landbouwgronden : Effecten van maatregelen ter vermindering van de fosfaatuitspoeling uit landbouwgronden met een slechte kwaliteit van oppervlaktewater vanwege fosfaat

“…Een recent overzicht van nieuwe maatregelen geeft de BOOT-lijst (Verloop et al 2018), waarvan er enkele relevant kunnen zijn voor fosfaat:…”

“…Ingeschat is dat het blokkeren van oppervlakkige afvoer het kosteneffectiefst is van een reeks maatregelen (Noij et al 2009). Er zijn wel vragen gerezen over de effectiviteit bij vlakke gronden en andere gronden dan lössgrond, en vragen over de uitvoerbaarheid (Verloop et al 2018). In al deze onderzoeken is niet gekeken naar de effecten op maaiveldafspoeling van fosfaat.…”

“…In Nederlandse en Vlaamse literatuur is het effect nauwelijks bekend, slechts één onderzoek liet een lagere Pw zien o.i.v. bekalken (Prummel 1974), en bekalken wordt nergens genoemd in lijstjes met potentiële maatregelen (Chardon et al 1996;ILVO 2015;Noij et al 2013;Schoumans et al 2014;Verloop et al 2018). Veel mensen zijn in de veronderstelling dat in kalkloze zandgronden de fosfaatbinding toeneemt bij een lagere pH, omdat in laboratoriumexperimenten met alleen ijzerhydroxiden de binding toeneemt naarmate de pH daalt van 7 naar 4.…”

Waterkwaliteit en nutriëntenbalansen Waterschap Hollandse Delta : Analyse van de nutriëntenbelasting, herkomst, achtergrondbelasting en effecten van landbouwmaatregelen in het beheergebied van Waterschap Hollandse Delta

“…Melkveehouders kunnen diverse maatregelen nemen om de kringloop van stikstof op het bedrijf zodanig te verbeteren dat de stikstofbodemoverschotten afnemen. Daling van het stikstofbodemoverschot is in de praktijk vaak rendabel gebleken voor melkveehouders (Verloop, 2018), maar kan ook haalbaar zijn voor diverse akkerbouwgewasrotaties, met name als daar binnen de rotatie slimme vanggewassen worden ingezet. Zinvol is ook om de mest slim te verdelen over de percelen van een bedrijf: percelen met een hoge benutting zouden meer mest moeten krijgen dan percelen met een lage benutting.…”