A Study on Generation Z University Students’ Leisure Time Basic Psychological Needs and General Self-Efficacy

Abstract

Bu araştırma Z kuşağı üniversite öğrencilerinin serbest zaman psikolojik ihtiyaçlarının genel öz yeterlik düzeyleri üzerine etkisini belirlemeyi amaçlamaktadır. Araştırmanın çalışma grubunu; Ankara ilinde bir devlet üniversitesinin Spor Bilimleri Fakültesinde öğrenim görmekte olan 173’ü (%72,4) kadın, 66’sı (%27,6) erkek olmak üzere 239 katılımcı oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak kişisel bilgi formu, Vlachopoulos ve Mchailidou (2006) tarafından geliştirilen ve Güneş (2019) tarafından Türkçeye uyarlanan Serbest Zaman Temel Psikolojik İhtiyaçlar Ölçeği (SZTPİÖ) ve Sherer ve diğerleri (1982) tarafından geliştirilen, Yıldırım ve İlhan (2010) tarafından Türkçeye uyarlanan Genel Öz Yeterlik Ölçeği kullanılmıştır. Verilerin analizi sürecinde öncelikle veri setinin normal dağılım parametrelerini karşılayıp karşılamadığına bakılmıştır. Bu amaç doğrultusunda Shapiro-Wilk testi anlamlılık sonucuna bakılarak Skewness ve Kurtosis değerleri incelenmiştir. Verilerin normal dağıldığının belirlenmesinden sonra parametrik testler uygulanmıştır. Araştırma kapsamında kullanılan değişkenler arasındaki ilişkinin belirlenebilmesi için Pearson Momentler Çarpım Korelasyon Katsayısı (r) kullanılmıştır. Katılımcıların serbest zaman temel psikolojik ihtiyaçlarının genel öz yeterliklerine etkisinin belirlenebilmesi amacıyla Çoklu Doğrusal Regresyon Analizi kullanılmıştır. Bu analizlerin yanı sıra betimsel istatistikler ve bağımsız örneklem t-testlerinden faydalanılmıştır. Araştırmada Excel veri tabanının yanı sıra SPSS 22 paket programı kullanılmıştır. Araştırmanın sonuçlarına göre, katılımcıların SZTPİÖ ve Genel Özyeterlik Ölçeği’nden elde ettikleri puan ortalamalarının genel olarak yüksek olduğu, SZTPİÖ’nün özyeterliği %23 oranında açıkladığı ve verimli serbest zaman kullanımının SZTPİÖ ve Genel Özyeterliği anlamlı bir biçimde farklılaştırdığı sonuçlarına ulaşılmıştır. Buna göre, serbest zamanlarda verimli etkinliklerin seçimi SZTPİÖ ve genel özyeterlikleri olumlu biçimde etkileyen bir değişkendir.