A new geological map of the Island of Syros (Aegean Sea, Greece): Implications for lithostratigraphy and structural history of the Cycladic Blueschist Unit

Keiter, Mark; Ballhaus, Chris; Tomaschek, Frank

doi:10.1130/spe481

Cited by 5 publications

(14 citation statements)

References 0 publications

Supporting

Mentioning

Contrasting

Unclassified

Order By: Relevance

“…2001, Bulle et al 2010, Keiter et al 2011. Η Ενότητα Κυανοσχιστολίθων αποτελεί μια μεταμορφωμένη ακολουθία, η οποία εμφανίζεται στα περισσότερα νησιά των Κυκλάδων, στην περιοχή της νότιας Εύβοιας καθώς επίσης και στη νοτιοανατολική Αττική (Εικ.…”

Section: ενότητα κυανοσχιστολίθωνunclassified

“…Σε αρκετές εργασίες προτείνεται ότι η κύρια φάση παραμόρφωσης έλαβε χώρα κατά τη διάρκεια του ενταφιασμού των πετρωμάτων στο κανάλι καταβύθισης, με τις ζώνες διάτμησης να εμφανίζουν επωθητικό χαρακτήρα με κίνηση προς τα (Ν)ΝΔ (Rosenbaum et al 2002α, Keiter et al 2004). Η φάση αυτή ολοκληρώθηκε είτε όταν τα πετρώματα έφτασαν τις μέγιστες μεταμορφικές συνθήκες και λίγο μετά από αυτές (Keiter et al, 2004) είτε σε συνθήκες ανάδρομης μεταμόρφωσης (Schumacher et al 2008α (Keiter et al 2004(Keiter et al , 2011.…”

Section: θεωρητικα στοιχεια για την αναπτυξη αραγωνιτηunclassified

“…Στη διάρκεια του Μειοκαίνου, τα Αλπικά καλύμματα των Ελληνίδων που εμφανίζονται στην περιοχή του Αιγαίου επηρεάστηκαν από μεγάλης κλίμακας ρήγματα αποκόλλησης (Avigad et al 1997 Grasemann et al (2012), Xypolias et al (2012), Aravadinou et al (2016), Laurent et al (2016). γ) Γεωλογικός χάρτης της νήσου Σύρου (από Keiter et al, 2011). Το πλαίσιο δείχνει την θέση του χάρτη της Εικόνας 5.1δ και 5.2. δ) Γενικευμένος γεωλογικός χάρτης της ΝΑ Σύρου (από Keiter et al, 2011) και γεωλογική τομή (A-B, από Laurent et al, 2016) που δείχνει τις κύριες λιθολογικές υποενότητες και την θέση του (ύστερου) ρήγματος αποκόλλησης της Βάρης.…”

Section: γεωλογικο και τεκτονικο πλαισιοunclassified

“…γ) Γεωλογικός χάρτης της νήσου Σύρου (από Keiter et al, 2011). Το πλαίσιο δείχνει την θέση του χάρτη της Εικόνας 5.1δ και 5.2. δ) Γενικευμένος γεωλογικός χάρτης της ΝΑ Σύρου (από Keiter et al, 2011) και γεωλογική τομή (A-B, από Laurent et al, 2016) που δείχνει τις κύριες λιθολογικές υποενότητες και την θέση του (ύστερου) ρήγματος αποκόλλησης της Βάρης. Τα τεκτονικά στοιχεία από Philippon et al (2011), Soukis & Stockli (2013 και Laurent et al (2016).…”

Section: γεωλογικο και τεκτονικο πλαισιοunclassified

“…125 Ring et al 2003, Keiter et al 2011, Soukis & Stockli 2013. Ωστόσο, μερικοί συγγραφείς (Philippon et al 2011) από το ανώτερο τμήμα της DC μυλωνιτικής ζώνης, κυριαρχούνται από δύο ομάδες επιμηκυμένων (ribbon-like) κρυστάλλων (Εικ.…”

Section: τεκτονική εξέλιξη του ρήγματος αποκόλλησης οροφήςunclassified

See 4 more Smart Citations

Η Τεκτονική Εξέλιξη Του Κεντρικού Τμήματος Της Αττικο-Κυκλαδικής Μάζας

Αραβαντινού-Κουτσουβή¹

View full text Add to dashboard Cite

Η παρούσα διατριβή εστιάζει στο κεντρικό τμήμα της Αττικο-Κυκλαδικής Μάζας και συγκεκριμένα, στις περιοχές της Σύρου και της βόρειας Σίφνου. Ο σκοπός της διατριβής είναι να μελετηθεί η παραμορφωτική και τεκτονο-μεταμορφική εξέλιξη των πετρωμάτων της Ενότητας Κυανοσχιστολίθων στην περιοχή της βόρειας Σίφνου, η τεκτονική εξέλιξη κύριων ζωνών διάτμησης της Ενότητας Κυανοσχιστολίθων στη Σύρο, η παραμορφωτική και τεκτονο-μεταμορφική εξέλιξη των πετρωμάτων της Ανώτερης Ενότητας και του ρήγματος αποκόλλησης οροφής στην περιοχή της νοτιοανατολικής Σύρου καθώς επίσης και να προταθεί ένα γεωδυναμικό μοντέλο για την εξέλιξη της Αττικο-Κυκλαδικής Μάζας, το οποίο θα περιλαμβάνει ολόκληρο τον μεταμορφικό κύκλο από το στάδιο της καταβύθισης έως τον τελικό εκταφιασμό της Ενότητας Κυανοσχιστολίθων. Στα πλαίσια της παρούσας διατριβής πραγματοποιήθηκε γεωλογική και τεκτονική χαρτογράφηση, λεπτομερής τεκτονική ανάλυση σε μεσοσκοπική και μικροσκοπική κλίμακα καθώς και ανάλυση των μικροδομών και των κρυσταλλογραφικών c-αξόνων κρυστάλλων χαλαζία και ασβεστίτη στις υπό μελέτη περιοχές. Επίσης, στην περιοχή της βόρειας Σίφνου, πραγματοποιήθηκε ανάλυση της χημικής σύστασης αμφιβόλων σε μεταμορφωμένα πετρώματα υψηλών πιέσεων. Η περιοχή της βόρειας Σίφνου αποτελεί μία από τις καλύτερα διατηρημένες εμφανίσεις της Ενότητας Κυανοσχιστολίθων. Κατά τη διάρκεια της υπαίθριας εργασίας, τα πετρώματα της βόρειας Σίφνου χωρίστηκαν σε δύο κύριες υποενότητες, την υποενότητα Μαρμάρων και την Μετα-ηφαιστειο-ιζηματογενή υποενότητα, ενώ κατασκευάστηκε και ένας νέος γεωλογικός-τεκτονικός χάρτης. Όσον αφορά την παραμορφωτική ιστορία της βόρειας Σίφνου, αναγνωρίστηκαν τρεις κύριες φάσεις παραμόρφωσης. Η D1 φάση παραμόρφωσης χαρακτηρίζεται από μια S1 φολίωση, η οποία διατηρείται ως εγκλείσματα σε γρανάτες ή εντοπίζεται ισοκλινώς πτυχωμένη στις αρθρώσεις των F2 πτυχών. Η κύρια D2 φάση πλαστικής παραμόρφωσης συνέβη στο μέσο Ηώκαινο σύγχρονα με τις μέγιστες συνθήκες πίεσης και θερμοκρασίας (εκλογιτική-κυανοσχιστολιθική φάση) και χαρακτηρίζεται από την ανάπτυξη μιας S2 φολίωσης. Στα επίπεδα της S2 φολίωσης φιλοξενείται L2 κρυσταλλική γράμμωση με γενική διεύθυνση ΒΔ-ΝΑ. Οι F2 πτυχές είναι κυρίως ισοκλινείς έως κλειστές, ενώ οι άξονές τους έχουν διεύθυνση βύθισης προς τα ΔΒΔ έως τα ΒΒΔ. Επιπλέον, αυτό το στάδιο παραμόρφωσης σχετίζεται με το σχηματισμό ενός συν-μεταμορφικού πλαστικού ρήγματος επωθητικού χαρακτήρα με φορά κίνησης προς τα ΝΑ, το οποίο τοποθέτησε την Μετα-ηφαιστειο-ιζη- ματογενή υποενότητα επάνω στην υπο-ενότητα Μαρμάρων. Η ανάλυση των μικροδομών των κρυστάλλων χαλαζία φανέρωσε ότι η ανακρυστάλλωση συνέβη κοντά στη μετάβαση GBM/SGR και συνεχίστηκε στο πεδίο του μηχανισμού ανακρυστάλλωσης SGR με τις θερμοκρασίες παραμόρφωσης να κυμαίνονται μεταξύ των 400°C και των 550°C. Η ανάλυση των κρυσταλλογραφικών c-αξόνων κρυστάλλων χαλαζία φανέρωσε ότι η D2 φάση παραμόρφωσης έλαβε χώρα υπό ένα καθεστώς γενικής σύσφιξης. Όσον αφορά την D3 φάση παραμόρφωσης, αυτή χαρακτηρίζεται από μια S3 φολίωση που κλίνει προς τα ΒΔ. Στα επίπεδα της S3 φολίωσης φιλοξενείται μια L3 κρυσταλλική γράμμωση με γενική διεύθυνση ΒΑ-ΝΔ. Οι άξονες των F3 πτυχών έχουν ΒΑ-ΝΔ διεύθυνση και ταξινομούνται ως ισοκλινείς έως ανοιχτές και κεκλιμένες έως ανεστραμμένες. Επιπλέον, χαρακτηριστικό αυτής της φάσης είναι και η παρουσία πλαστικών ζωνών διάτμησης με ΒΑ-ική φορά κίνησης, οι οποίες σχηματίστηκαν παράλληλα στα αξονικά επίπεδα των F3 πτυχών. Η ΒΑ-ική φορά κίνησης συνέβη σε συνθήκες κυανοσχιστολιθικής φάσης και συνεχίστηκε σε συνθήκες πρασινοσχιστολιθικής φάσης κατά το ανώτερο Ηώκαινο-Ολιγόκαινο, και προκάλεσε τον διπλασιασμό της αρχικής ακολουθίας. Από την ανάλυση των μικροδομών προκύπτει ότι η ανακρυστάλλωση του χαλαζία συνέβη κυρίως στο πεδίο όπου λειτουργεί ο μηχανισμός ανακρυστάλλωσης με περιστροφή των ορίων των κόκκων (SGR). Η ανάλυση των κρυσταλλογραφικών c-αξόνων κρυστάλλων χαλαζία έδειξε επίσης ότι η D3 φάση παραμόρφωσης έλαβε χώρα σε συνθήκες επίπεδης παραμόρφωσης, ενώ η μέση θερμοκρασία παραμόρφωσης υπολογίστηκε στους 435° ±50°C. Τέλος, η φάση αυτή συνδέεται με τον εκταφιασμό της Ενότητας Κυανοσχιστολίθων, ο οποίος επιτεύχθηκε μέσω ενός μηχανισμού πλαστικής διαφυγής προς τα ΒΑ σε ένα περιβάλλον συμπίεσης.Στην περιοχή της Σύρου, κύριες ζώνες διάτμησης καταγράφηκαν εντός της Ενότητας Κυανοσχιστολίθων. Οι ζώνες αυτές χαρακτηρίζονται από την εκτεταμένη παρουσία ψευδόμορφων αραγωνίτη στα μάρμαρα που δομούν τη βάση τους. Η τεκτονική ανάλυση σε πετρώματα της οροφής τέτοιων ζωνών έδειξε ότι λειτούργησαν σε συνθήκες κυανοσχιστολιθικής φάσης μεταμόρφωσης, ενώ τα κινηματικά στοιχεία φανέρωσαν φορά κίνησης προς τα Α έως ΑΝΑ. Η ανάλυση των μικροδομών των κρυστάλλων χαλαζία έδειξε ότι η δυναμική ανακρυστάλλωση στην οροφή των ζωνών ξεκίνησε στη μετάβαση των μηχανισμών ανακρυστάλλωσης GBM και SGR και συνεχίστηκε με ανακρυστάλλωση SGR σε θερμοκρασίες παραμόρφωσης περίπου 400-550°C. Επιπλέον, η ανάλυση των c-αξόνων χαλαζία φανέρωσε ότι οι ζώνες αυτές λειτούργησαν σε συνθήκες επίπεδης παραμόρφωσης. Η ανάλυση των μικροδομών κρυστάλλων ασβεστίτη που συνθέτουν τα ψευδόμορφα αραγωνίτη στη βάση των ζωνών φανέρωσε θερμοκρασίες παραμόρφωσης από 150° έως 300°C. Η μέση γωνία ψ της πλαγιότητας των ψευδόμορφων αραγωνίτη ως προς τον πόλο της φολίωσης κυμαίνεται μεταξύ 34° και 53°, ενώ η μέση τιμή της διατμητικής παραμόρφωσης είναι χωρικά σταθερή με τιμές μεταξύ 0.67 και 1.32 υποδηλώνοντας κατανεμημένη παραμόρφωση. Η κινηματική ανάλυση στη βάση των ζωνών διάτμησης έδειξε φορά κίνησης προς τα ΒΑ έως Α. Οι κύριες ζώνες διάτμησης που καταγράφηκαν εντός της Ενότητας Κυανοσχιστολίθων στην περιοχή της Σύρου ευθύνονται για τον τεκτονικό διπλασιασμό της με φορά κίνησης γενικώς προς τα ανατολικά κατά τη διάρκεια του ενταφιασμού, ενώ ο εκταφιασμός της ενότητας αυτής χαρακτηρίζεται από χαμηλή και κατανεμημένη παραμόρφωση.Στη νοτιοανατολική Σύρο, το ρήγμα αποκόλλησης της Βάρης είναι υπεύθυνο για την τοποθέτηση της Ανώτερης Ενότητας επάνω στην Ενότητα Κυανοσχιστολίθων. Η πρώιμη DA φάση παραμόρφωσης που αναγνωρίστηκε στα πετρώματα της Ανώτερης Ενότητας σχετίζεται με την τεκτονική τοποθέτηση της υποενότητας Γνευσίων επάνω στη Μετα-ηφαιστειο-ιζηματογενή υποενότητα, η οποία ήταν πιθανώς σύγχρονη με την μεταμόρφωση σε συνθήκες κατώτερης αμφιβολιτικής φάσης που επηρέασε τα πετρώματα κατά το Κρητιδικό. Η Ηωκαινική-Ολιγοκαινική παραμορφωτική ιστορία της οροφής του ρήγματος αποκόλλησης της Βάρης συνδέεται με κίνηση προς τα ΝΔ σε πλαστικές συνθήκες. Αυτή η ιστορία περιλαμβάνει μια αρχική κατανεμημένη παραμόρφωση (DB) σε συνθήκες γενικής σύσφιξης, η οποία εκφράζεται μέσω όρθιων πτυχών παράλληλα στη διεύθυνση της κίνησης, L-τεκτονίτες καθώς και μέσω των κατανομών των κρυσταλλογραφικών c-αξόνων χαλαζία που εμπίπτουν στην κατηγορία των διασχισθεισών ζωνών. Η παραμόρφωση αυτή συνέβη σε θερμοκρασίες της τάξης των ~500 °C. Η πλαστική παραμόρφωση προοδευτικά συγκεντρώθηκε στη βάση της Ανώτερης Ενότητας οδηγώντας στο σχηματισμό μιας μυλωνιτικής ζώνης σε συνθήκες πρασινοσχιστολιθικής φάσης μεταμόρφωσης (DC). Αυτή η ζώνη χαρακτηρίζεται από συνθήκες επίπεδης παραμόρφωσης. Η μυλωνιτοποίηση επίσης σχετίζεται με την προοδευτική αύξηση της συνιστώσας της καθαρής διάτμησης και της μείωσης της θερμοκρασίας από ~500 °C σε ~400 °C. Το ρήγμα αποκόλλησης της Βάρης αντιπροσωπεύει ένα παθητικό ρήγμα οροφής με κανονικό χαρακτήρα κίνησης, το οποίο προέκυψε από την πλαστική διαφυγή της Ενότητας Κυανοσχιστολίθων προς τα ΒΑ στη διάρκεια του μέσου Ηωκαίνου-Ολιγοκαίνου. Στο μέσο Μειόκαινο, η λειτουργία του θραυσιγενούς ύστερου ρήγματος αποκόλλησης της Βάρης με κίνηση προς τα ΝΝΔ συνέβαλε στον εκταφιασμό υπό θραυσιγενείς συνθήκες της Ενότητας Κυανοσχιστολίθων και της Ανώτερης Ενότητας (DD). Συμπερασματικά, η ζώνη καταβύθισης στην περιοχή των Κυκλάδων χαρακτηρίζεται από αλλαγή στη διεύθυνση της κίνησης σύγχρονα με τη μετάβαση από το στάδιο του ενταφιασμού στο στάδιο του εκταφιασμού των πετρωμάτων υψηλών πιέσεων. Η αποκατάσταση της περιστροφής που υπέστη η περιοχή των Κυκλάδων κατά το Νεογενές φανερώνει ότι κατά τη διάρκεια του ενταφιασμού η Ενότητα Κυανοσχιστολίθων χαρακτηρίζεται από μεγάλης κλίμακας εσωτερικές επωθητικές κινήσεις με φορά γενικώς προς τα ανατολικά. Ο εκταφιασμός της Ενότητας Κυανοσχιστολίθων συνέβη μέσω ενός μηχανισμού πλαστικής διαφυγής με ροπή προς τα ΒΒΑ υπό ένα συμπιεστικό καθεστώς. Η παραμόρφωση εντός της πλαστικής διαφυγής ήταν αρχικά κατανεμημένη σε όλη την έκταση της, ενώ προοδευτικά συγκεντρώθηκε στα δυο κύρια ρήγματα που την οριοθετούν. Τέλος, τμήματα της Ενότητας Κυανοσχιστολίθων εκταφιάστηκαν ως απαραμόρφωτα μπλοκ (π.χ. Σύρος), τα οποία δεν επηρεάστηκαν από την παραμόρφωση κατά τη διάρκεια του εκταφιασμού.

show abstract

Section: ενότητα κυανοσχιστολίθωνunclassified

Section: θεωρητικα στοιχεια για την αναπτυξη αραγωνιτηunclassified

Section: γεωλογικο και τεκτονικο πλαισιοunclassified

Section: τεκτονική εξέλιξη του ρήγματος αποκόλλησης οροφήςunclassified

See 3 more Smart Citations

Η Τεκτονική Εξέλιξη Του Κεντρικού Τμήματος Της Αττικο-Κυκλαδικής Μάζας

Αραβαντινού-Κουτσουβή¹

View full text Add to dashboard Cite

show abstract

Intrafolial folds

Mukherjee¹,

Punekar²,

Mahadani³

et al. 2015

Ductile Shear Zones

View full text Add to dashboard Cite

Lateral Termination of a Cycladic‐Style Detachment System (Hymittos, Greece)

et al. 2020

View full text Add to dashboard Cite

The bedrock of Hymittos, Attic peninsula, Greece, exposes a pair of low-angle crustal-scale ductile-then-brittle detachment faults. The uppermost detachment fault separates sub-greenschist facies phyllite and marble of a Pelagonian Zone hanging wall, from greenschist facies metasedimentary schist, calc-schist, and marble correlated to the Cycladic Blueschist Unit. A second, structurally lower detachment fault subdivides the metamorphic rocks of the Cycladic blueschist unit footwall into middle and lower units. There is a marked step in metamorphic grade between the sub-greenschist facies uppermost package, and the middle-to-upper greenschist facies middle and lower packages. A suite of new white mica 40 Ar/ 39 Ar and zircon (U-Th)/He dates indicates accommodation of deformation along these faults occurred from the late Oligocene to the late Miocene with both faults active during the middle Miocene. The structures have clear top-S/SSW kinematics determined from flanking folds, sigmoids, shear bands, stair-stepping of strain shadows on porphyroclasts, and SCC' fabrics. The ductile-to-brittle deformation of the structures, morphology of the massif, and the increase in metamorphic grade suggest these low-angle structures are part of a major, crustal-scale extensional complex, located at the northwest end of the West Cycladic Detachment System, that accommodated Miocene bivergent exhumation of Attic-Cycladic metamorphic core complexes in the central Aegean. Taken together, the above data suggest that multiple coeval detachment branches may form in areas with high strain gradients to accommodate the mechanically necessary termination of Cycladic-style detachment systems.

show abstract

A new geological map of the Island of Syros (Aegean Sea, Greece): Implications for lithostratigraphy and structural history of the Cycladic Blueschist Unit

Cited by 5 publications

References 0 publications

Η Τεκτονική Εξέλιξη Του Κεντρικού Τμήματος Της Αττικο-Κυκλαδικής Μάζας

Η Τεκτονική Εξέλιξη Του Κεντρικού Τμήματος Της Αττικο-Κυκλαδικής Μάζας

Intrafolial folds

Lateral Termination of a Cycladic‐Style Detachment System (Hymittos, Greece)

Contact Info

Product

Resources

About