A Comparison of Performance Characteristics Among Different Honey Bee Genotypes in Bingöl Conditions

Abstract

Bingöl coğrafi konum itibariyle üç farklı fitocoğrafik bölgenin kesişim noktasında bulunması sonucu zengin bir floral çeşitliliğe sahip, arıcılık faaliyetinin yoğun olarak yapıldığı bir ildir. Gezginci arıcılığın yoğun olarak yapılmasından dolayı arıcılar belirli bir ırk veya ekotip ile çalışmamaktadır. Bölgeye uygun olmayan genotiplerle çalışmak verim kayıplarına ve dolayısıyla ekonomik kayıplara sebep olmaktadır. Bu çalışmada, Bingöl koşullarında arıcılar tarafından en çok kullanılan bazı bal arısı genotipleri kullanılarak arıların kışlama yeteneği, yaşama gücü, arılı çerçeve sayısı, yavru alanları ve bal verimliliklerindeki farklılıklar araştırılmıştır. Çalışmada Kafkas arısına Camili ve Posof genotiplerinin melezleri ( F1), Karniyol arısının melezleri ( F1) ve Bingöl’de yerel arıcılardan temin edilen yerel bal arıları kullanılmıştır. Çalışmaya 2021 yılında kışlamaya alınan bal arısı kolonileri ile başlanmış olup, gözlemler arazi koşullarında 2023 yılı Ağustos ayı bal hasadına kadar devam etmiştir. Elde edilen verilere göre kışlama yeteneği 2022 yılında en yüksek %58,6 ile Bingöl genotipinde, ortalama arılı çerçeve sayısı değerlendirildiğinde 7.06±3.27 ile Camili genotipinde, yavru alanlarında 2820.51±971.82 cm2 koloni-1 ile Bingöl genotipinde ve koloni başına 15.97 kg bal ile Camili genotipinde en iyi performansın gösterildiği tespit edilmiştir. 2023 yılı verilerine göre Bingöl genotipinin kışlama yeteneğinde % 71.4 ile en iyi performansı, Camili genotipinin ortalama arılı çerçeve sayısı (8,82±0.20 adet koloni-1), yavrulu alan (3470.70±758.18 cm2 koloni-1) ve koloni başına bal verimi (17.30±2.46 kg) en iyi performansı gösterdiği belirlenmiştir. Çalışma boyunca yaşama gücü verilerine göre %70 ile Camili genotipi en iyi performansı göstermiştir. Tüm sonuçlar birlikte değerlendirildiğinde çalışılan arı genotipleri arasında fizyolojik özellikler açısından Kafkas bal arısı camili genotipi melezlerinin ve Bingöl koşullarındaki yerel arının daha iyi performans gösterdiği gözlemlenmiştir.