Streszczenie: Artykuł ma charakter przeglądowy i przedstawia historię badań nad gruźlicą, w tym osiągnięcia Roberta Kocha. Przypomniano także innych laureatów Nagrody Nobla, których prace dotyczyły gruźlicy: Wilhelma Roentgena, Tomasza Manna i Selmana Waksmana. Zarysowano kontekst kulturowy gruźlicy, choroby inspirującej wielu pisarzy, poetów, muzyków i malarzy. Szczegółowo omówiono udoskonalenia metod laboratoryjnych wprowadzone przez R. Kocha i jego współpracowników, zwłaszcza rozwój metod wybarwiania i wprowadzenie fotografii do bakteriologii. Odnotowano też niepowodzenia naukowe Kocha. Była nią tuberkulina, zagęszczony przesącz prątków hodowanych na bulionie z gliceryną, którą mylnie uznał za pomocną w walce z gruźlicą. Ponadto w artykule wykazano związki Roberta Kocha z Wolsztynem.