Εισαγωγή: Οι Αλβανοί αντιπροσωπεύουν την μεγαλύτερη μεταναστευτική ομάδα στην Ελλάδα, αποτελώντας περίπου το 60% όλων των μεταναστών που ζουν στη χώρα. Παρόλα αυτά, λόγω έλλειψης σχετικών μελετών είναι σχεδόν ανύπαρκτα τα στοιχεία για τις συνήθειες και το επίπεδο της υγείας τους.Σκοπός: Κύριος σκοπός της παρούσας ερευνητικής πρότασης ήταν η συγκριτική μελέτη του επιπέδου και των συνηθειών υγείας Αλβανών μεταναστών που ζουν στην Ελλάδα σε σύγκριση με Αλβανούς που ζουν στην Αλβανία. Μέθοδος και Δείγμα: Είναι μια συγχρονική και συγκριτική μελέτη επισκόπησης και συσχέτισης, η οποία πραγματοποιήθηκε στην Ελλάδα και την Αλβανία σε υγιή πληθυσμό Αλβανών ηλικίας 20-60 ετών. Κριτήριο συμμετοχής στην έρευνα για τους Αλβανούς που ζουν στην Ελλάδα ήταν η παραμονή στη χώρα πάνω από τρία χρόνια. Τα άτομα επιλέχθηκαν με δειγματοληψία χιονοστιβάδας εξ αιτίας της έλλειψης δεδομένων που θα επέτρεπαν οποιαδήποτε μέθοδο τυχαιοποίησης. Το δείγμα αποτελείται από 638 άτομα (310 άνδρες και 328 γυναίκες) με μέση τιμή ηλικίας 38,8 (ΤΑ= 9.2 έτη). Οι 299 ζούσαν στην Ελλάδα και οι 339 ζούσαν μόνιμα στην Αλβανία. Το ερωτηματολόγιο περιελάμβανε ερωτήσεις για δημογραφικά στοιχεία, για ανίχνευση πληροφοριών για την εκπαίδευση, το επάγγελμα και το εισόδημα. Οι διατροφικές συνήθειες καταγράφηκαν με την βοήθεια ενός ημιποσοτικού ερωτηματολογίου που περιελάμβανε όλες τις κατηγορίες τροφίμων. Για την εκτίμηση της ποιότητας ζωής χρησιμοποιήθηκε το ερωτηματολόγιο Quality of life (SF-36) questionnaire, το οποίο μεταφράστηκε από τα Ελληνικά στα Αλβανικά και αντίστροφα. Η συμπλήρωση των ερωτηματολογίων έγινε με τη μέθοδο της προσωπικής συνέντευξης. Για την ανάλυση χρησιμοποιήθηκε το στατιστικό πρόγραμμα SPSS 17.0.Αποτελέσματα: Οι συμμετέχοντες που έμεναν μόνιμα στην Ελλάδα έτρωγαν πρωινό περισσότερες φορές την εβδομάδα σε σύγκριση με τους συμμετέχοντες που έμεναν μόνιμα στην Αλβανία (4,4±2,7 έναντι 3,3±2,9, p<0,001). Επίσης, οι συμμετέχοντες που έμεναν μόνιμα Ελλάδα έτρωγαν περισσότερα γεύματα την ημέρα σε σύγκριση με τους συμμετέχοντες που έμεναν μόνιμα Αλβανία (2,9±1,1 έναντι 2,6±0,5, p <0,001). Επιπροσθέτως, οι συμμετέχοντες που έμεναν μόνιμα Ελλάδα κατανάλωναν συχνότερα πουλερικά (2,1±1,4 έναντι 1,8±1,8, p<0,001), γλυκά (2,4±2 έναντι 2,1±2,3), μπύρα (2,9±4,1 έναντι 2±2,5) και όσπρια (2,1±2,4 έναντι 1,5±2,2) σε σύγκριση με τους συμμετέχοντες που έμεναν μόνιμα Αλβανία. Αντίθετα, οι συμμετέχοντες που έμεναν μόνιμα Αλβανία κατανάλωναν συχνότερα κόκκινο κρέας (2,9±1,7 έναντι 2,5±2,6 p<0,001), αυγά (3,9±4,7 έναντι 2,4±2, p<0,001) και ψωμί ολική αλέσεως (3,5±5,1 έναντι 2,7±4,7) σε σύγκριση με τους συμμετέχοντες που έμεναν μόνιμα Ελλάδα. Επίσης, οι συμμετέχοντες που έμεναν Ελλάδα κατανάλωναν λιγότερο ελαιόλαδο και βούτυρο σε αντίθεση με τους συμμετέχοντες που έμεναν Αλβανία που κατανάλωναν περισσότερο φυτίνη. Τέλος, οι συμμετέχοντες που βάζουν επιπλέον αλάτι έμεναν σε υψηλότερο ποσοστό στην Αλβανία. Οι συμμετέχοντες που έμεναν Ελλάδα είχαν χαμηλότερη βαθμολογία στο Σωματικό Ρόλο (p=0,003), στο Σωματικό Πόνο (p=0,001), στον Κοινωνικό Ρόλο (p<0,001), στον Συναισθηματικό Ρόλο (p<0,001), στην Ψυχική Υγεία (p<0,001) στη Συνοπτική Κλίμακα Φυσικής Υγείας-36 (p=0,612) και στη Συνοπτική Κλίμακα Ψυχικής Υγείας - 36 (p<0,001) σε σύγκριση με αυτούς που έμεναν Αλβανία. Το ποσοστό των συμμετεχόντων που έμεναν μόνιμα στην Αλβανία είχαν σε υψηλότερο ποσοστό προσωπικό ιατρό (p=0,001) και επισκέφτηκαν σε υψηλότερο ποσοστό οδοντίατρο (p=<0,001) τον τελευταίο μήνα. Επίσης, οι συμμετέχοντες που έμεναν μόνιμα Αλβανία δεν είχαν κάνει σε σημαντικά υψηλότερο ποσοστό ποτέ έλεγχο για χοληστερίνη (p<0,001), σάκχαρο αίματος (p<0,001), καρδιογράφημα (p<0,001), οστική πυκνότητα για οστεοπόρωση (p<0,001), PSA (p=0,003), δακτυλική εξέταση (p=0,018), τεστ Παπανικολάου (p<0,001), μαστογραφία (p=0,003), ψηλάφηση μαστού (p=0,018) και αυτοψηλάφηση μαστού (p=0,006) σε σύγκριση με τους συμμετέχοντες που έμεναν μόνιμα Ελλάδα. Συμπεράσματα: Η αλλαγή περιβάλλοντος των Αλβανών μεταναστών που ζουν στην Ελλάδα, σε σύγκριση με τους ομοεθνείς τους που ζουν στην Αλβανία, συνδέεται με σημαντικές αλλαγές στην ποιότητα της ζωής τους συμπεριλαμβάνοντας τις συμπεριφορές και στάσεις υγείας και τις διατροφικές τους συνήθειες.