Türkiye’de Destinasyon Konusunda Yayınlanmış Lisansüstü Tezlerin Bibliyometrik İncelenmesine Yönelik Bir Araştırma

Abstract

Bu çalışmada Türkiye'de destinasyon alanında yapılmış akademik çalışmaların süreç içerisindeki geli-şimlerinin incelenmesi ve alan yazına katkı sunmak amacıyla ilgili konu başlığında yayınlanmış lisan-süstü tezlerin bibliyometrik analizlerinin yapılması amaçlanmaktadır. Bu kapsamda Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı Ulusal Tez Merkezi Veri Tabanı'nda (YÖKTEZ) 1996-31 Aralık 2019 tarihleri arasın-da "destinasyon" konu başlığında yayınlanmış lisansüstü tezler (844 adet) bibliyometrik olarak analiz edilmiştir. Bilimsel araştırmalarda bibliyometrik analiz; belirli bir alanda, belirli bir dönemde ve belirli bir bölgede kişiler ya da kurumlar tarafından üretilmiş yayınların ve bu yayınlar arasındaki ilişkilerin sayı-sal olarak incelenmesine dayanmaktadır. Yapılan analizler neticesinde; YÖKTEZ'de yer alan "destinasyon" konulu lisansüstü tezlerin en çok 2019 yılında (%23), yüksek lisans düzeyinde (%72), turizm konu başlığında (%61), profesör unvanı taşıyan danışmanlar eşliğinde (%37), Gazi (%9) ve Akdeniz (%8) üniversitelerinde, sosyal bilimler enstitülerinde (%89), turizm işletmeciliği anabilim dalında (%60), Türkçe dilinde (%94), 101-200 sayfa aralığında (%64), nicel yöntemlerle (%59), geleneksel anket tekniği kullanı-larak (%57), 301 ve üzeri örneklem hacmine uygulanarak (%49) ve 101-150 kaynakla (%26) hazırlan-dıkları tespit edilmiştir. Araştırma sonucunda yayınlanan tezlerin yıllık bazda her yıl sayılarının arttığı, ancak doktora düzeyinde, Türkçe dışında dillerde ve geleneksel anket veri toplama yöntemi dışında yöntemlerle hazırlanmış tezlerin sınırlı düzeyde kaldıkları belirlenmiştir.

Systematic Literature Review on Destination Management and Marketing Researches

“…Destinasyon ile ilgili Türkçe bibliyometrik çalışmalar (Aydın & Aksöz, 2019;Ünal, 2020;Ünal & Bayar, 2020;Taşkın, 2020;Köksalanlar Acun & Soykök, 2021) ele alındığında destinasyon kavramı ile ilgili tez sayısı fazla olmasına rağmen destinasyon yönetimi ve pazarlaması başlıklı çalışmaların aynı oranda olmadığı görülmektedir. Bunun sebebi tezlerin makaleye dönüşmemesi olabileceği gibi destinasyon yönetimi ve pazarlaması haricinde destinasyon imajı, destinasyon markası, destinasyon seçimi, destinasyon rekabetçiliği ve destinasyon kişiliği gibi kavramların, makale başlıklarında çokça yer alması da olabilmektedir.…”

Türkiye’de destinasyon imajı üzerine yayınlanmış olan lisansüstü tezlerin bibliyometrik analizi

“…Bu parametreler; lisansüstü tezlerin yayınlandığı yıl, tezin türü, yayınlandığı üniversite, enstitü, anabilim dalı, danışman unvanı, araştırma yöntemi, veri toplama tekniği, örnekleme tekniği, örneklem grubu, yayın dili, sayfa sayısı ve anahtar sözcük sayısı olarak belirlenmiştir. Lisansüstü tezler ile ilgili alan yazındaki bazı bibliyometrik çalışmalar (Demirbulat & Dinç, 2017;Ayaz & Türkmen, 2018;Aydın & Aksöz, 2019;Duran & Çelikkaya, 2019;Köşker, 2020;Saltık, 2020;Ünal, 2020 Araştırma verileri 25.07.2022-30.07.2022 tarihleri arasında toplanmıştır. Toplanan araştırma verilerinin analiz edilmesinde maxqda nitel veri analizi programından yararlanılarak, verilerin frekans ve yüzde değerleri ortaya konulmuştur.…”

“…Alan yazın incelendiğinde destinasyon ve destinasyon pazarlaması ile ilgili bibliyometrik çalışmaların gerçekleştirildiği görülmektedir (Gövce vd., 2018;Aydın & Aksöz, 2019;Ünal, 2020;Ünal & Bayar, 2020;Ekşi vd., 2022). Ancak, destinasyon imajı kavramına yönelik bibliyometrik çalışmalara rastlanmamıştır.…”

Yayımla veya Yok Ol Rekreasyon Yönetimi Araştırmaları Nereye Gidiyor Bibliyometrik Bir Değerlendirme

“…Yukarıda örnekleri çoğaltılabilecek çalışmalara paralel olarak son yıllarda lisansüstü tezlere yönelik bibliyometrik çalışmalar da ulusal literatürde oldukça dikkat çekici bir araştırma konusu haline gelmeye başlamıştır. Tezlere ilişkin yapılan bibliyometrik çözümlemelerde çoğunlukla karmaşık istatistiksel tekniklerden çok, temel istatistiksel ve/veya matematiksel yöntemlere başvurulduğu, yapılan çalışmaların çözümlemelerinde; yayın yılı, tezlerin türü ve yayımlandığı üniversite, anabilim dalı, tezin türü, bağlı olunan enstitü, konu dağılımları, danışman unvanları, araştırma deseni, erişilebilir olma durumu, sayfa sayısı aralıkları, kullanılan anahtar kavramlar, tezlerin aldıkları atıf sayısı, veri toplama tekniği ve aracı, dayandığı disiplin, uygulama alanları, yararlanılan kaynak türleri, yazar ve/veya danışman cinsiyetleri gibi çeşitli değişkenlerin temel alınmaktadır (Turan, 2014;Güçlü Nergiz, 2014;Arslan ve Emeksiz, 2016;Lian, vd., 2016;Alimanoğlu ve Ayazlar, 2017;Arslan vd., 2017;Demirbulat ve Dinç, 2017;Sünnetçioğlu vd., 2017;Altaş ve Acar, 2018;Çapar vd., 2018;Gül ve Gül, 2018;Özsoy ve Çokal, 2018;Tayfun vd., 2018;Aydın ve Aksöz, 2019;Büyükşalvarcı ve Keleş, 2019;Çıkrık vd., 2019;Kervankıran vd., 2019;Polat vd., 2019;Aksöz ve Yücel, 2020;Alimanoğlu ve Arıkan Saltık, 2020;Çuhadar ve Morçin, 2020;Köşker, 2020;Ünal ve Bayar, 2020;Yersüren ve Özel, 2020;Zengin ve Atasoy, 2020;Alimanoğlu ve Çolakoğlu, 2021;Boyraz vd. 2021;Yıldırım, 2021).…”