Türkiye’de Kemoterapi İlişkili Oral Mukozit Yönetimine Yönelik Girişimsel Tipte Yürütülen Hemşirelik Lisansüstü Tezlerinin İncelenmesi

Abstract

Amaç: Bu araştırma, Türkiye’de kemoterapi ilişkili oral mukozit yönetimine yönelik girişimsel tipte ve hemşirelik alanında yürütülen lisansüstü tezlerinin incelenmesi amacıyla yapılmıştır.
 Yöntem: Bu araştırma, doküman analizi yöntemi kullanılarak yapılmıştır. Çalışmanın verileri Eylül-Aralık 2022 tarihlerinde “Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi” veri tabanında “kemoterapi”, “oral mukozit”, “hemşirelik” anahtar kelimeleri kullanılarak toplanmıştır. 2012-2022 yılları arasında tamamlanan 26 teze ulaşılmış ve araştırma kriterlerini karşılayan 9 tez araştırmaya dâhil edilmiştir. 
 Bulgular: İncelenen tezlerin %55.5’i yüksek lisans, 44.4’ü doktora tezidir. Tezlerin çoğunluğu (%44.4) Hemşirelik Anabilim Dalında yürütülmüş olup, tez danışmanlarının uzmanlık alanı (%77.7) İç Hastalıkları Hemşireliği Anabilim Dalı’dır. Yapılan tezlerin çoğunluğu (%44.4) randomize kontrollü deneysel tiptedir. Oral mukozitin değerlendirilmesinde en sık Dünya Sağlık Örgütü Mukozit Değerlendirme Ölçeği’nin (%88.8) kullanıldığı belirlenmiştir. Kemoterapi ilişkili oral mukoziti önlemeye yönelik en sık uygulanan yöntemler karadut şurubu (%33.3) ve kriyoterapi (%33.3)’dir. 
 Sonuç: Yapılan doküman analizi sonucunda, konuya yönelik yapılan hemşirelik alanındaki lisansüstü tezlerinde karadut şurubu, kriyoterapi, propolisli gargara, klorheksidin, hyalüronik asit ve ankaferd hemostatın kanser bakımında oral mukozitin yönetiminde kullanılabilecek hemşirelik müdahalesi olarak bildirildiği belirlendi.