Formy współpracy transgranicznej na przykładzie gminy nadbałtyckiej Heringsdorf (Niemcy) i Świnoujście (Polska)

Abstract

Artykuł wpisuje się w nurt analiz społeczno-ekonomicznych – tzw. Border Studies – i dotyczy powiązań transgranicznych oraz procesów powstawania przestrzeni translokalnych. Celem podstawowym jest analiza różnych form transgranicznej współpracy, które prowadzą do zagęszczania kontaktów społecznych, kulturowych i gospodarczych sąsiadujących ze sobą społeczności, a tym samym – do zacierania ich formalnego charakteru. Jako obiekt badawczy wybrano mikroregion transgraniczny nad Zatoką Pomorską Morza Bałtyckiego, leżący po dwóch stronach granicy polsko-niemieckiej, który składa się z sąsiadujących ze sobą gmin: Heringsdorf po niemieckiej stronie granicy i gminy miejskiej Świnoujście po polskiej stronie. Wybrany mikroregion jest charakterystycznym przykładem powstawania przestrzeni transnarodowych i translokalnych, gdyż wskutek zawarcia traktatów integracyjnych w ramach Unii Europejskiej granica nagle straciła swoje znaczenie jako nieprzenikalna bariera. Dodatkowo atrakcyjne położenie turystyczne tego obszaru przyczyniło się do intensywniejszego powiązania funkcjonalnego dwóch społeczności. Na podstawie szczegółowej analizy empirycznej wielu rozpoznanych form współpracy transgranicznej dokonano próby ich usystematyzowania w kilku sferach: gospodarczej, społecznej, kulturalno-sportowej, instytucjonalnej. W opracowaniu wykorzystano głównie metody badań społecznych, tj. obserwację terenową, wywiady pogłębione oraz analizę dokumentów raportujących, przede wszystkim o charakterze urzędowym.