Farklı Silis Oranlarının Taş Çini Özelliklerine Olan Etkilerinin Araştırılması

Abstract

Türk İslam Mimarisinde duvar kaplama malzemesi olarak sıklıkla kullanılmış olan yüksek silisli çiniler, özellikle 16 yy. Osmanlısında teknolojik ve sanatsal açıdan ulaşılan gücün adeta bir sembolü olmuş ve 17 yy. sonunda birçok gizemiyle birlikte son bulmuştur. Günümüzde Taş Çini veya İznik Çinisi olarak da bilinen bu eşsiz seramikler hâlâ bilim ve sanat camiasının ilgisini çekmektedir. Literatür araştırmalarından taş çinilerdeki silis oranının genellikle % 85 ile 90 aralığında değiştiği anlaşılmaktadır. Bu çalışmada % 85 ve % 90 silis içerikli replika taş çini reçeteleri oluşturulmuş ve silis oranındaki değişimin replika çinilerin teknik özelliklerine olan etkileri araştırılmıştır. Geleneksel üretim yöntemiyle hazırlanan deney numuneleri fiziksel, kimyasal, mineralojik, termal ve mikroyapı analizleri ile karakterize edilmiştir. Elde edilen veriler hem birbiriyle hem de bibliyografik verilerle karşılaştırılmıştır. Çalışma sonucunda % 90 silis içerikli çininin teknik ve estetik özellikler açısından diğerine kıyasla daha üstün özelliklere sahip olduğu görülmüştür.