Ekolojik Koridorların Mikro İklim ve Hava Kirliliği Dağılımı Üzerindeki Etkisinin Belirlenmesi; Erzurum Örneği

Abstract

İklimle kentleşme süreçleri arasındaki ilişkinin sorunlu olduğu ve yaşam koşullarını olumsuz etkilediği Erzurum kentinde, rüzgâr hareketleri, inversiyon, termal konfor, hava kirliliği ve mikro iklim değerleri gibi verilerin belirlenerek mekânsal planlama için uyum stratejilerinin hazırlanması ve geleceğe dair iklim simülasyonlarının üretilmesi gerekmektedir. Bu kapsamda yapılan çalışma ile, Erzurum’da hava kirliliği probleminin çözümü ve insan sağlığını koruyarak yaşam kalitesinin yükseltilmesi amacıyla farklı kentsel planlama kararlarının simülasyonları yapılarak etkilerine dair somut sonuçlar ve araçlar ortaya konmaktadır. Araştırma yöntemi, Erzurum kenti içerisindeki üzeri kapatılmış dere hatlarını dikkate alarak açılması önerilen iki ekolojik koridorun, çevresindeki hava kirliliği ve yerel mikro iklim koşullarına etkilerinin ENVI-met programı aracılığıyla üretilen simülasyon haritaları üzerinden belirlenmesi şeklindedir. Sonuçlar, öneri ekolojik koridorların çevresindeki kentsel yapılı çevrede hava kalitesini iyileştirdiği, kirliliği azalttığı ancak termal konfor değerlerinde düşüşe neden olduğunu göstermiştir. Ek olarak öneri ekolojik koridorlar ile havalandırma imkânı sağlanmış, kapalı dere hattının restorasyonu önerilmiş, yüksek yoğunluklu kentsel gelişme engellenmiştir. Makalenin sonuçları, yalnızca Erzurum için değil, Türkiye’nin çoğu kentinde yaşanan hava kirliliği başta olmak üzere, mikroiklime bağlı termal konfor koşulları dahil iklim değişikliği etkilerinin belirlenmesi için bir örnek teşkil edecek bulgular ortaya koymaktadır.