Çocuk Gelişimi Ön Lisans Öğrencilerine Göre “Çocuk” Kavramı

Abstract

Öz. Çocuk gelişimi öğrencilerinin çocuğa yönelik algıları, bakış açıları, onların sonraki yıllardaki tutumlarını etkileyebilir. Mesleği çocuklarla ilgili olan alanlardaki öğrencilerin çocuk kavramlarının ortaya konulması gerek öğretmen eğitiminin standartlarının yükseltilmesi gerekse çocuk eğitimindeki kalitenin arttırılması adına önem taşımaktadır. Metaforlar, bir kavrama ilişkin bireylerin anlama sürecini ortaya konmasında bir araç olarak kullanılabilirler ve bu şekilde bireylerin kavram ile ilgili derin düşüncelerini ortaya çıkartılmasını sağlayabilirler. Bu çalışma, çocuk gelişimi ön lisans öğrencilerinin "çocuk" kavramına yönelik algılarının metaforlar aracılığı ile ortaya konulması amacı ile gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın çalışma grubunu Çocuk Gelişim Programında öğrenim gören 270 (%52.6) birinci sınıf ve 243 (%47.4) ikinci sınıf olmak üzere 513 öğrenci oluşturmaktadır. Nitel araştırma deseninde gerçekleştirilen araştırmanın verilerini katılımcıların çocuk kavramına yönelik metaforları içeren dokumanlar oluşturmaktadır. Araştırmanın sonuçlarında, öğrencilerin "çocuk" kavramına ilişkin 161 metafor geliştirdikleri belirlenmiştir. Bu metaforlardan 100'ü bir kez söylenmişken, 61 metafor birden fazla kez söylenmiştir. En sık belirtilen ilk üç metafor ise "çiçek", "fidan" ve "ağaç" olmak üzere birbirleriyle oldukça ilişkili doğadaki kavramlar olduğu görülmektedir. Katılımcıların "çocuk" kavramına ilişkin algılarının 18 adet farklı kavramsal kategori oluşturduğu görülmüştür. Katılımcıların oluşturdukları metaforlar, kavramsal kategorilere göre sınıflandırıldığında en fazla metafor bulunan kategorinin "Yansıtıcı bir varlık olarak çocuk" olduğu söylenebilir.