Các nhân tố ảnh hưởng đến quyết định duy trì khách hàng tại các Công ty kiểm toán độc lập - nghiên cứu thực nghiệm tại Việt Nam

Abstract

Duy trì khách hàng là việc công ty kiểm toán chấp nhận tiếp tục kiểm toán cho công ty khách hàng trong niên độ tiếp theo khi được công ty khách hàng tiếp tục mời kiểm toán. Nghiên cứu này nhằm xem xét các nhân tố ảnh hưởng đến quyết định duy trì khách hàng tại các Công ty kiểm toán độc lập tại Việt Nam. Dựa trên kết quả của nghiên cứu trước, mô hình nghiên cứu được xây dựng và kiểm định tại Việt Nam. Mẫu nghiên cứu bao gồm 762 khách hàng niêm yết trên thị trường chứng khoán Việt Nam tại cả hai Sở Giao dịch Chứng khoán Thành phố Hồ Chí Minh và Hà Nội trong giai đoạn từ 2016 - 2019. Kết quả nghiên cứu cho thấy, mô hình gồm ba nhân tố: Rủi ro kiểm toán, rủi ro tài chính của khách hàng và rủi ro kinh doanh của công ty kiểm toán có tác động ngược chiều đến việc duy trì khách hàng. Rủi ro kiểm toán được xem xét thông qua loại ý kiến kiểm toán (gồm ý kiến không phải là chấp nhận toàn phần, ý kiến có đoạn nhấn mạnh về hoạt động liên tục), tỷ lệ giữa các khoản phải thu và hàng tồn kho trên tổng tài sản, hành vi điều chỉnh lợi nhuận. Rủi ro tài chính của khách hàng được đo lường thông qua hệ số Z Score và rủi ro kinh doanh được đo lường thông qua số lượng kiểm toán viên của các công ty kiểm toán độc lập. Dựa trên kết quả này, chúng tôi đề xuất những yếu tố cần xem xét khi quyết định duy trì khách hàng ở các công ty kiểm toán độc lập Việt Nam.